Vijnanamaya kosha

Wanneer weten plaatsmaakt voor denken en beredenering, dan voelt het leven als vanzelf, vloeiend. Er ontstaat inzicht, je gaat het leven doorzien.

Het vijnanamaya kosha ook wel intellect omhulsel genoemd, of het lichaam van wijsheid, kun je zien als een bewustzijnslaag. In yoga gaan we er vanuit dat er 5 bewustzijnslagen zijn. In dit artikel bespreken we het 4e kosha. Dit kosha vormt samen met manomaya kosha het subtiele lichaam, ook wel Sukshma Sharira, of astraal lichaam genoemd.

In het Vijnanamaya kosha overheerst Rajas. Rajas is een bepaalde hoedanigheid waarin het lichaam zich kan bevinden. Het is dan meer onderhevig aan beweging en uitzetting. Alle materie is onderhevig aan de 3 gunas, een bepaalde samenstelling van energie.

1. Rajas

2. Tamas

3. Satva

Het lichaam kan zich bevinden in Tamas, een passieve toestand of Rajas een actieve toestand. Het is de dualiteit van het lichaam, van het leven. Wanneer er evenwicht is dan is er sprake van Satva, harmonie.

Intellect & Intelligentie

Wanneer je vastzit in het vijnanamaya kosha, komt al je handelen voort uit het intellect, waar je denken en beredenering aangestuurd wordt vanuit een herinnering. Hier kun je van alles onderzoeken over welk onderwerp dan ook. Je wordt hier door de buiten wereld gezien als kundig, slim, intellectueel en sommigen noemen je misschien zelfs wel intelligent, maar intelligentie ontstaat wanneer je het vijnanamaya kosha overstijgt. Het is een manier van kennen die volledig buiten het begripsmatig denken en stap voor stap beredeneren gaat. Wanneer je niet meer bezig bent met kennis te verzamelen over een object, maar helemaal ermee samensmelt, dan ontstaat weten. Weten is voorbij elke handeling die voortkomt uit denken en beredenering.

Yogabeoefening

Wanneer je er in je leven voor hebt gezorgd, dat je wat meer tijd overhoudt voor jezelf en je niet volledig wordt opgeslokt door alles en iedereen om je heen, dan bestaat je yogabeoefening hier in eerste instantie uit het verdiepen van je concentratie op een concentratie object, zoals bijvoorbeeld je Nada. Je mentale verstoringen zullen verdwijnen. Wanneer je volledig samensmelt met het geluid, waarin er steeds minder afstand ontstaat tussen jezelf en je concentratie object, dan kom je als vanzelf in meditatie. Onder toedoen van shakti verruimt je aandacht zich en voelt het alsof er een laag om je heen komt, een soort van grote glazen pot. Hier verblijf je en ga je merken dat je energie steeds meer wordt en sneller gaat stromen. Je voelt je uiteindelijk lichter en ruimer worden. Je denken komt hierdoor steeds meer in harmonie en wordt niet meer geregeerd door rajas of tamas. Hierdoor kun je het denken overstijgen en maak je contact met het anandamaya kosha.